40 jaar geleden was de Alfa Romeo 90 de pionier op het gebied van actieve aerodynamica!

In de schaduw van de legendarische Alfetta en 75 kreeg de Alfa Romeo 90 nooit de erkenning die hij verdiende. Toen hij in 1984 op de markt kwam, verborg deze elegante, rationele berline onder zijn discrete uiterlijk echter een innovatie waar maar weinig mensen van op de hoogte zijn: een intrekbare voorspoiler die automatisch wordt geregeld op basis van de snelheid. Lang voordat de Lancia Thema 8.32, Alfa Romeo had de weg al geëffend voor actieve aerodynamica.

Een Italiaanse saloon geboren in een overgangsperiode

Begin jaren 80 stond Alfa Romeo op een keerpunt. Tussen het sportieve erfgoed van de jaren 1970 en de komst van nieuwe normen op het gebied van comfort wilde het merk zichzelf opnieuw uitvinden. De 90, die in november 1984 werd onthuld op het autosalon van Turijn en werd ontworpen door Bertone, was gebaseerd op de technische basis van de Alfetta, met een transaxle-architectuur (motor voorin, versnellingsbak en as achterin). De meer ingetogen carrosserie markeerde een verschuiving naar een meer middenklasse klantenkring, zonder dat dit ten koste ging van de Italiaanse elegantie.

Binnenin is de 90 een verrassing: digitaal instrumentenpaneel op de V6-versies, elektrisch verstelbare stoelen, raambediening... aan het plafond! Het topmodel Quadrifoglio Oro heeft zelfs een uitneembaar koffertje in plaats van een dashboardkastje.

De automatische voorspoiler: een briljant idee dat onopgemerkt bleef

Onder zijn voorbumper verbergt de Alfa 90 een apparaat dat uniek was voor die tijd: een intrekbare spoiler die automatisch omlaag gaat boven 80 km/u en omhoog gaat onder 40 km/u. Het systeem, dat mechanisch is en bediend wordt door gasveren, verbetert de stabiliteit bij hoge snelheden, de luchtpenetratie en de motorkoeling. Een principe van adaptieve aerodynamica dat zijn tijd ver vooruit was, totaal ongekend voor een in massa geproduceerde berline.

Hierdoor is de 90 een van de eerste productieauto's met een mobiel aerodynamisch element, lang voordat de technologie populair werd bij prestigieuzere modellen. Een technisch detail dat vandaag de dag doet denken aan de actieve spoiler op de nieuwste Giulia Quadrifoglio, het bewijs dat sommige ideeën van Alfa gewoon hun tijd ver vooruit waren.

Hoogwaardige motoren in de Alfa Romeo traditie

Onder de motorkap maakt de Alfa 90 gebruik van dezelfde beproefde en geteste aandrijflijnen als de Alfetta en Alfa 6. De viercilindermotoren variëren van 1,8 tot 2,0 liter (128 tot 130 pk), terwijl de hogere versies de edele Busso 2,0 en 2,5 liter V6-motoren krijgen, die tot 156 pk ontwikkelen. Een respectabele hoeveelheid vermogen voor zijn tijd, gekoppeld aan typisch Alfa rijgedrag: achterwielaandrijving, goede gewichtsbalans en een betoverend geluid.

Op de weg is de 90 zeker en consistent, meer geschikt voor de snelweg dan voor sportief rijden. De originele demping is een beetje zacht en de versnellingsbak is lang, wat het temperament van de auto afvlakt; veel eigenaren die de demping hebben aangescherpt (adaptieve/fellere dempers) beschrijven de auto als veel beter handelbaar. Kortom: redelijk tot goed weggedrag, maar minder speels dan een 75.

Waarom werkte 90 niet commercieel?

Ondanks zijn innovaties en comfort werd de 90 nooit een succes. Er waren verschillende redenen voor deze mislukking:

1. Onduidelijke positionering: ingeklemd tussen de Alfetta die hij verving en de nieuwe 75 (dynamischer en goedkoper), had de 90 geen duidelijke belofte.
2. De styling was te conservatief: Bertone's kubusvormige lijnen misten Alfa's 'wow-factor' en de achterkant was verdeeld.
3. Een product van compromissen: veel Alfetta-elementen in het interieur, behoorlijke ruimte maar niet vergelijkbaar met rivalen en verwarrende ergonomie (bedieningselementen boven het hoofd, LED-instrumentenpaneel op sommige modellen).
4. Verzwakt betrouwbaarheidsimago: kleine elektrische/elektronische storingen, vooral bij versies met een digitaal dashboard.
5. De versnellingsbak en het onderstel zijn beschaafd, waardoor de auto net zo prettig rijdt als een grand tourer, maar standaard weinig 'puristische' sensaties biedt, iets wat de tests benadrukten ten opzichte van de Duitse rivalen... en de interne 75.
6. Industriële context: Alfa in financiële moeilijkheden voor de overname door Fiat (1986), beperkte marketing en productupdates.

Het resultaat was dat er slechts 56.328 exemplaren van de 90 werden geproduceerd tussen 1984 en 1987, voordat hij werd vervangen door de modernere 164, een product van de Fiat-groep.

Een innovatieve, discrete en vergeten auto

De 90 had echter een aantal unieke kenmerken, zoals een actieve voorspoiler, een geïntegreerd koffertje, digitale instrumenten op bepaalde uitrustingsniveaus en vooral de Busso V6 die hem zo memorabel maakte. Veertig jaar later is het een Alfa Romeo van een geheel eigen klasse: een goede tourer met een rustig karakter, die ten onrechte wordt overschaduwd door de 75. Het is een auto om rood van te worden. Het is een auto die herontdekt moet worden.